ISO 14001 ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ
Çevre, Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü, hava, su , toprak, tabii kaynaklar, bitki topluluğu (flora) hayvan topluluğu (fauna), insanlar ve bunlar arasındaki ilişkileri içinde alan ortam olarak tanımlanabilir.
Çevre konusundaki duyarlılık, ABD ve Avrupa’da başlamış ve son yıllarda diğer ülkeleri de sararak yayılmıştır. Proseslerin tasarım ve değerlendirmelerinde çevre faktörünün göz önüne alınması iki ana nedene dayanır :
Firmanın yerleşik olduğu yörenin toplumsal duyarlılığı ile merkezi ve yerel yönetimlerin yaptırımları,
Firma müşterisinin yaşadığı ülkenin ekonomik-politik yaptırımları.
İlk neden, kalıcı gelişmenin, ancak doğal kaynakların akılcı kullanımı ve atıkların çevre kirlenmesini azaltacak şekilde değerlendirilmesi yollarıyla sağlanabileceği görüşüne dayanmaktadır.
İkinci neden ise, ekonomik ve politik boyutları içermesi sebebiyle, farklılık göstermektedir. Yaptırımların kaynağı siyasi ve ekonomik örgütler de olabilmektedir (Avrupa Topluluğu gibi). Merkezi ve yerel yönetimlerin çevreye ilişkin düzenlemeleri kalite yönetim sistemleri üzerinde dolaylı bir etkiye sahipken, çevre yönetim sistemleri üzerinde doğrudan etkilidir. Sonuçta çevre yönetim sistemlerinin, farklı ülkelerdeki uygulamaları değişiklikler gösterebilmektedir.
Çevreyi korumak için çözüm ne limitler ne de anlık çözümlerle gerçekleştirilebilir. Çevreyi korumak için bir çevre yönetim sistemi kurulmalıdır. Çevre Yönetim Sistemi, çevre yönetimine sistemli bir yaklaşımı gerektirir. Kuruluşlar, belirlenen çevre yönlerinin kaynak teşkil ettiği hedef ve amaçları başarmak ve iyileştirmelerde bulunabilmek amacıyla çevre risk ve fırsatlarına sistematik yaklaşımlarda bulunurlar.
ISO 14001:1996 Çevre Yönetim Sisteminin Yararları
* Organizasyon ile ilgili çevre yön, etki ve risklerinin belirlenmesi ve kontrolü,
* Çevre politika, amaç ve hedeflerinin başarılması, çevre yasalarına uyum,
* Kuruluşun gelecekteki çevre sorumluluklarına yaklaşımına rehber olacak temel prensiplerin tanımlanması,
* Fayda ve maliyetin dengelenmesi göz önünde bulundurularak kısa, orta ve uzun vadeli çevre başarı hedeflerinin belirlenmesi,
* Hedeflerin başarısı için kaynakların ve kullanım sorumluluklarının belirlenmesi,
* Tüm çalışanların kuruluşun çevre üzerindeki olumsuz etkisini azaltıcı ya da ortadan kaldırıcı yönde davranmasını güvence altına almak için görev, yetki ve sorumlulukların belirlenmesi ve dökünmante edilmesi,
* Organizasyonda tüm bunların bildirilmesi ve çalışanların sorumluluklarını etkin olarak yerine getirmesi için eğitimi,
* Başarı derecesinin daha önceden belirlenmiş standart ve hedeflere göre ölçümü,gerekliyse geliştirilmesi.
ISO 14001:1996 Çevre Yönetim Sisteminin Yapısı
Çevre Yönetim Sistemi, ISO 9001:2000 Kalite Yönetim Sistemi’nin Deming modeli ile paralellik gösterir. Bu model kuruluşların faaliyetlerini 4 evreye ayırır:
Planlama Evresi: Kuruluşun bütün amaç ve hedefleri belirlenir, uygulama yöntemleri geliştirilir.
Yap (faaliyet evresi): Plan uygulanır ve üzerinde anlaşılan önlemler kuruluşun hedefleri doğrultusunda alınır.
Kontrol Et (değerlendirme evresi): Plan dahilindeki faaliyetler etkinlik ve yeterlilik açısından kontrol edilip, sonuçlar planla karşılaştırılır.
İyileştirme (düzeltici faaliyet evresi): Belirlenen eksiklikler giderilir, değişen koşullara göre plan revize edilebilir, prosedürler gerekli olduğu şekilde yapılandırılır.
.jpg)
.jpg)
